APNEX, Aminophillin
SASTAV:
Aminofilin je smjesa teofilina i etilendiamina. Terapijsko dejstvo aminofilina potiče od teofilina, dok etilendiamin poboljšava rastvorljivost teofilina. Aminofilin relaksira glatke mišiće krvnih suda, bronhija, bilijarnog i gastrointestinalnog trakta, djeluje nadražajno na centar za disanje, snižava krvni pritisak, naročito u plućnim arterijama, a deluje i blago diuretički.
MEHANIZAM DEJSTVA
Teofilin blokira fosfodiesterazu, čime smanjuje razgradnju i povečava intracelularnu koncentraciju cikličnog adenozin monofosfata (cAMP). Također dovodi do sniženja koncentracije jona kalcijuma u glatkim mišićima, inhibira efekte prostaglandina, blokira adenozinske receptore, smanjuje sintezu i oslobađanje histamina i leukotriena iz mastocita. Navedenim i drugim, još nedovoljno poznatim mehanizmima, teofilin relaksira glatku muskulaturu bronha, krvnih suda, gastrointestinalnog i bilijarnog trakta. Diuretičko dejstvo teofilina posljedica je njegovog djelovanja na smanjenje reapsorpcije natrijuma, kao i povećavanja protoka krvi kroz bubrege. Teofilin djeluje nadražajno na centar za disanje, stimuliše srce, povećava frekvenciju i udarni volumen, širi koronarne arterije.
FARMAKOKINETIKA
Teofilin se dobro resorbuje poslije oralne primjene. Maksimalnu koncentraciju u plazmi dostiže poslije 1 - 2 sahata. Vezivanje za proteine plazme je oko 60%. Metaboliše se u jetri (85 - 90%) pomoću citohrom P-450 enzimskog sistema u kofein. Poluvrijeme eliminacije kod nepušača je 7 - 9 sahata, pušača 4 - 5 sahata, dece 3 - 5 sahata, bolesnika sa oboljenjima bubrega, jetre, srca i pluća više od 24 sahata. Izlučuje se urinom.
INDIKACIJE:
* Bronhijalna astma (akutni napadi), hronična bronijalna astma
* Reverzibilni opstruktivni bronhitis
* Bronhokonstrikcije izazvane naporom
* Dodatna terapija kod Cheyne-Stokes-ovog disanja
DOZIRANJE I NAČIN PRIMJENE
Terapija se započinje manjim dozama a zatim se doze postepeno povećavaju u trodnevnim razmacima. Početna doza: 3-4x 100 - 200 mg
Maksimalna dnevna doza:
5 mg/kg telesne mase (za odrasle)
20 mg/kg telesne mase (za decu)
100 mg aminofilina sadrži oko 80 mg teofilina. Doziranje Aminofilina je individualno. Optimalni efekat postiže se pri koncentraciji teofilina u plazmi od 10-20 mg/l. Ako je koncentracija iznad 20 mg/l dozu treba smanjiti, jer se povećavaju neželjena dejstva.
KONTRAINDIKACIJE:
Preosetijivost na aminofilin, epilepsija, trudnoča.
Oprez
Aminofilin treba oprezno davati i po potrebi smanjiti dozu bolesnicima sa dekompenzacijom srca, oštećenom jetrom (posebno kod ciroze jetre). Istovremena primjena sa drugim lijecima često zahtijeva smanjenje ill povećanje doze Aminofilina. Izuzetno je rizična istovremena primjena oralnog i parenteralnog oblika aminofilina ili teofilina.
NEŽELJENA DEJSTVA:
Neželjena dejstva se najčešće javljaju zbog individualne preosjetijivosti ili visokih koncentracija teofilina u plazmi (iznad 20 mg/1). Kod dugotrajne primjene mogu se javiti mučnina, povraćanje, epigastrični bol, anoreksija, glavobolja, nemir, anksioznost, raš, dermatitis, a povlače se nakon smanjenja doze.
Postupak kod predoziranja:
U slučaju primjene izuzetno visokih oralnih doza teofilina prekinuti terapiju, isprazniti želudac ispiranjem ili izazivanjem povraćanja, dati aktivni ugalj i hospitalizirati bolesnika. Profilaktički dati fenobarbiton. Kada se jave konvulzije bolesnik je životno ugrožen i treba:
* dati i.v. diazepam 0,1 - 0,3 mg/kg tjelesne mase (do 10 mg ukupno);
* pratiti vitalne znake, mjeriti krvni pritisak;
* provoditi adekvatnu oksigenaciju, uz asistenciju disanja.
Hemoperfuzija na aktivnom uglju može brzo da ukloni teofilin i klinički je indikovana ako su serumske koncentracije veće od 60 mg/l. Ukoliko se ne radi hemoperfuzija, treba davati aktivni ugalj, 20 - 40 g oralno svaka četiri sahata, dok se koncentracija u serumu ne spusti ispod 20 mg/l.
INTERAKCIJA SA DRUGIM LIJECIMA:
Nivo teofilina u serum povećavaju sledeći lijeci: alopurinol, blokatori kalcijumovih kanala (diltiazem, verapamil), disulfiram, efedrin, H2 blokatori (cimetidin, ranitidin), hinoloni (ciprofloksacin, norfloksacin, ofloksacin), interferon, kortikosteroidi, makrolidi i njima slični antibiotici (eritromicin, linkomicin, klindamicin), neselektivni beta-blokatori, tiroidni hormoni (samo kod hipotiroidnih pacijenata), vakcina protiv virusa influence.
Nivo teofilina u serumu mogu sniziti ili povećati slijedeći lijeci: diuretici Henleove petlje, izoniazid, karbamazepin.
Nivo teofilina u serumu snižavaju slijedeći lijeci: barbiturati, fenitoin, hidantoin, ketokonazol, primidon, simpatikomimetici, kao i pušenje duhana.
| Benzodiazepini | antagonizovanje sedativnog efekta benzodiazepina |
| CNS stimulatori | adicija CNS stimulacije |
| Halotan | povećan rizik od srčanih aritmija |
| Litijum | povecanje izlučivanja litijuma |
| Ostali ksantini | potenciranje toksičnosti |
| Rezerpin | potenciranje tahikardije |
| Tetracikini | učestalost neželjenih dejstava teofilina |
UTICAJ NA LABORATORIJSKE TESTOVE
Određivanje teofilina u plazmi spektrofotometrijskom metodom može dati lažno pozitivne povišene rezultate ukoliko je bolesnik konzumirao čaj, kahvu, kakao, čokoladu, koka-kolu ili paracetamol.
SAVJETI BOLESNIKU
Lijek uzimati samo po preporuci ljekara. Bolesniku savjetovati da izbjegava čaj, kahvu, kakao, čokoladu, koka-kolu, zbog mogućeg potenciranja neželjenih dejstava teofilina. Naglasiti da lijek treba uzimati uvjek u isto vreme. U slučaju propuštanja doze lijek treba uzeti sto je moguće prije, osim ako postoji opasnost od dupliranja doze. Bolesnika upozoriti da obavezno obavijesti ljekara ako se pojave simptomi gripe, groznice i proljeva jer može biti potrebna promjena u doziranju lijeka.
| Pročitajte i ove vezane članke: |
AMINOPHYLLINUM (aminofilin) ... ... |
|
|